De kleur van Maleisië

De kleur van Maleisië

Het zijn niet altijd de highlights die een land een kleur geven. Het is de cultuur die het leven hier aangenaam maakt. En het zijn de mensen die de cultuur invullen. Het is een onvergetelijke reis geworden. Ik denk terug aan de vele ontmoetingen die we met verschillende Maleiers hebben gehad.

We zitten in het Belum Rainforest te eten. Een gesluierde Aziatische vrouw, met pastelkleurige lange tuniek en lange rok aan, loopt aan ons tafeltje voorbij. Ze keert zich om en zegt in accentloos Nederlands “goedendag”. Gevolgd door enkele Nederlandse zinnetjes. Ik kijk haar aan en stel een eenvoudige vraag in onze moedertaal. Daarna ontspint zich een gesprek in het Engels. Ze heeft een half jaar in Groningen gestudeerd en gewerkt aan een promotieonderzoek. Versta ik het goed? Ja, ze heeft onderzoek gedaan naar de orchideeën groei op de wadden. Met name op Schiermonnikoog. Ze is daar op gepromoveerd. Nu geeft ze les in een grote stad in het oosten van Maleisië. Ze loopt door en wij schieten in de lach. In Twickel hebben we een kleine soort wilde orchideeën zien bloeien. Maar verder? Bij de Wadden? Als dit de formerende partijen horen dan is dat koren op hun molen.

Maar er zijn ook trieste momenten. Het gesprek met de jonge schoonmaker uit Bangladesh. Met tussenkomst van een uitzendbureau werkt hij in een hotel. Hij maakt lange dagen voor weinig geld. Je raadt het al, het uitzendbureau houdt een onevenredig deel achter. Deze jonge knul heeft al lange tijd zijn ouders niet gezien. Nu spaart hij voor een tocht naar Europa. Om daar te gaan werken. Hij vraagt of wij kunnen bemiddelen. Jan legt uit hoe welke criteria in Nederland worden gebruikt om asiel of een werkvergunning aan te vragen. Deze jongen is waarschijnlijk gelukkiger in Azië.

Af en toe zocht ik naar winkeltjes of werkplaatsen waar het oude ambacht batikken wordt uitgevoerd. Het was erg lastig om die te vinden. Een week geleden stapten we de ‘kraft’ workshop binnen. Een verlegen vrouw vroeg ons de schoenen bij het binnen treden van haar winkel uit te doen. Oké, geen probleem. Moet je voorstellen dat in Borne bij het bezoeken van de marskramer de schoenen uit moeten. Ze verontschuldigde zich in gebrekkig Engels. Ik kon geen kijkje nemen in haar atelier. Ze had alles al opgeruimd omdat ze om 14.30 uur een batik workshop ergens geeft. Ik kijk haar aan en vraag of dat bij Tajung Jara is. Ze knikt. Och wat leuk, dan zie ik je vanmiddag daar. Ik ben één van je cursisten. Uiteindelijk hebben we nu werkstukken van haar in de koffer. Een met houten stempels bedrukte blouse voor Jan en een lap stof voor mij.

Dat brengt mij bij mijn blauwdrukken in deze vakantie. Van iedere plek heb ik bladeren uit de natuur gedroogd. Deze heb ik op zonnige dagen, op een vooraf geïmpregneerd stuk papier, gelegd. De uv straling belicht het geheel. Het resultaat van de cyanotypie was niet altijd een succes. Teveel zon. Maar zo heb ik wel een blauwdruk-reis-dagboek samen kunnen stellen.

Enkele weken geleden ontving ik een email van buitenlandse zaken. Ik schrok me rot. Het bleek een uitnodiging te zijn van de Nederlandse ambassade in Maleisië. Voor een feest. Wat leuk! Om samen koningsdag in Kuala Lumpur te vieren. Ik zit me al voor te stellen in welke galajurk ik m’n entree maak en op welke schattige muiltjes. Helaas zijn we dan al drie dagen thuis. Geen oranjebitter of bubbels toosten met de ambassadeur.

Maar misschien is het ook wel een fruitig sapje. Want de bijzondere uitdrukkingen zoals: zo dronken als een Maleier doet mij fronsen! Waar komt dat vandaan? In een land waar weinig alcohol wordt gebruikt. Men is hier punctueel en heeft de zaakjes goed georganiseerd. Althans, afspraak is afspraak, men is van de tijd en een activiteit loopt op rolletjes.

Het is een fantastisch land om in te reizen.Waar je weinig blanke westerlingen tegen komt. Het zijn de mensen uiteindelijk die ons verblijf tot een bijzondere onvergetelijke herinnering hebben gemaakt. We hopen dat we dat aan jullie als lees reisgenoten hebben over kunnen brengen. En ook een beetje leesplezier tussen de Hollandse regenbuien hebben kunnen geven. Dank voor de leuke reacties. We hopen dat we jullie binnenkort een heerlijk kopje BOH thee, uit de Cameron Highlands, kunnen aanbieden. Of enkele zelf gemaakte Maleisische gerechten kunnen laten proeven.

Vanavond vertrekt ons vliegtuig. Woensdag 24 april hopen we weer ons eigen vertrouwde plekje thuis te kunnen vinden. En hebben vooral geleerd om het 'Tempoe Doeloe' aan te doen.

Groetjes Jan en Yvonne