Terug naar het begin

Terug naar het begin

29 juni, terug op Bonaire. Deze rondreis langs de ABC en de drie S eilanden hebben talloze vragen opgeworpen. Maar ook beantwoordt. Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn Nederlandse gemeenten. Doch zij vallen niet onder een provincie maar rechtstreeks onder het ministerie van Koninkrijksrelaties. Zij hebben een lokaal bestuur. Nederland blijft verantwoordelijk voor de politie, brandweer, onderwijs, zorg en uitkeringen. Niet alle Nederlandse wetten zijn hier geldig.

We moeten soms een entree betalen om ‘een Nederlandse gemeente’ in te reizen of ons paspoort tonen. De bladzijden zitten vol met stempels. Moet je voorstellen dat we ons paspoort moeten laten zien al we van Borne naar Enschede reizen!.

De drie andere eilanden Curaçao, Aruba en Sint Maarten hebben de status van land binnen ons koninkrijk. Wat betekent dat? Ze hebben een eigen regering, parlement. Zijn zelf verantwoordelijk voor wetgeving en bestuur. Al de zes eilanden vallen onder het ministerie van defensie. Zij zijn verplicht in het hele koninkrijk hulp te bieden.

We hebben een duidelijk verschil in ontwikkeling tussen de zes eilanden gezien. Aruba toont meer welvaart dan Sint Eustatius. Op alle eilanden is de woningnood hoog. Het aantal inwoners die onder de armoedegrens leven iszorgelijker dan bij ons. De duurzaamheid komt op gang en er is veel oog voor de natuur. Gelukkig valt de omringende zee, met haar koraal en bijzondere vissen, onder beschermde natuurgebieden. Door het landschap, het klimaat en de inrichting van het eiland hebben we niet het gevoel dan dit Nederland is. De voetsporen van onze voorouders zijn nog zichtbaar. Maar waarom ze ooit hier het land toe-eigenden? Dat was om macht en importantie. Om een belangrijke wereldspeler te zijn. Alles geplaatst in historisch perspectief. Men deed ontdekkingen. Kwam hier en dacht meer te zijn dan de inboorlingen. De Nederlanders waren reislustig en hadden een ondernemingsgeest. Dit is hen niet kwalijk te nemen. Het zit nu nog in onze cultuur verweven. Nederlanders zijn over de hele wereld te vinden. Als het niet voor zaken is dan wel voor vakantie. Maar het kolonialiseren, land toe-eigenen en slaven inzetten is een zwarte bladzijde in onze historie. We kunnen alleen maar aangeven dat dit verkeerd was. Dat we als land in de uitvoering mee kunnen helpen de eilanden hun welvaart verder te ontwikkelen. Om die op gelijk niveau van de onze te krijgen. Als genoegdoening, compensatie en berouw. Zo nooit weer. Blijven steken in het excuses over het verleden verduistert het heden. Mensen moeten geholpen worden om uit de slachtoffer rol te komen. Individuele financiële tegemoetkoming helpt daar m.i. niet voldoende bij. Zorg met z’n allen dat discriminatie en misbruik van mensen niet meer gebeurt. Wij keuren het gedrag van onze voorouders niet goed maar ik kan daar niet voor boeten. We moeten nu met z’n allen onze samenleving gelijkwaardig invullen. Op 1 juli en de toekomst kijken we anders naar Keti koti. De dag van de gebroken ketenen, de viering van de afschaffing van de slavernij.

We hebben tijdens deze reis veel gezien van ons koninkrijk der Nederlanden. Er is meer dan onze bekende twaalf provinciën. Aanvankelijk dacht ik: laat los die ingelijfde eilanden. Maar dat kan niet meer. Het is te laat, ze zijn te klein. Maar ongelofelijk mooi waar we volop van hebben genoten.